Αν θέλεις να διαβάσεις ιστορίες που σε παίρνουν από το χέρι, ιστορίες που σε «ταξιδεύουν», ο Μισέλ Φάις δεν είναι ο συγγραφέας σου. Διότι στα βιβλία του τις ψηφίδες που λείπουν θα χρειαστεί να τις ψυχανεμιστείς, να τις ανακαλύψεις, να τις εφεύρεις, να τις συμπληρώσεις ο ίδιος. Εδώ η ανάγνωση είναι μια αναζήτηση, στην οποία συμμετέχεις τόσο, όσο κι ο ίδιος ο συγγραφέας.

«Είμαι ανεπαρκής να πω μια ιστορία με αρχή, μέση και τέλος. Το έχω κάνει, αλλά δεν με ικανοποιεί. Ζούμε σε μια κοινωνία όπου είναι όλα θρυμματισμένα. Αυτή η αντανάκλαση με ενδιαφέρει: η πολυδιάσπαση, ο εμφύλιος λόγος μέσα σου (άλλα λες, άλλα σκέφτεσαι, άλλα κάνεις), αυτό το κομμάτιασμα, η κοινωνία που είναι τεμαχισμένη. Ψάχνουμε μια συνεκτικότητα. Η δική μου συνεκτικότητα είναι να ψηλαφώ τα ερείπια και το κομμάτιασμα.

Δεν με ενδιαφέρει ο χαρακτήρας για τον οποίο γνωρίζω κάθε λεπτομέρεια, αλλά εκείνος που μου διαφεύγει. Αν ξέρω γι’ αυτόν τα πάντα, δεν με αφορά. Θέλω πάντα ένα ρήγμα, ένα κενό, μια απουσία, μια ασυνέχεια. Ο αναγνώστης πρέπει να βρει τις δικές του ρωγμές για να μπει σε ένα κείμενο. Έτσι μπορεί στην πορεία να γίνει συν-συγγραφέας και να βάλει το δικό του άγγιγμα, το δικό του αίσθημα από την απουσία και την ασυνέχεια που αφήνει ο χαρακτήρας.

Τη συγγραφή την καθοδηγούν οι εμμονές του ανθρώπου που τυχαίνει να είναι ο συγγραφέας, εμμονές που έρχονται από πολύ παλιά και πηγαίνουν πολύ μακριά, που είναι συνήθως στιγμές δύσκολες και επαναλαμβανόμενες, μοναχικές, αφύλακτες και απροστάτευτες. Ζούμε στο μέτρο των αδυναμιών μας. Οι αδυναμίες μας είναι αυτές που, καλές ή κακές, μπορούν να εξελιχθούν και να γίνουν κάτι λαμπερό και ισχυρό. Αρκεί να ξέρεις να τις φωτίσεις και να τις αντιμετωπίσεις. Εν προκειμένω γίνονται ύφος γραφής.

Ο συγγραφέας οφείλει να εξαφανίζεται πίσω από τους χαρακτήρες του. Ναι, αυτός είναι ο δημιουργός, ο επινοητής τους, αλλά κι αυτοί σιγά σιγά αποκτούν μια αυθυπαρξία. Ο καλός συγγραφέας πρέπει να είναι παντού και πουθενά. Να διαχέεται παντού και ταυτόχρονα να είναι εξαφανισμένος. Το λέω και στους μαθητές μου, φροντίστε οι χαρακτήρες σας να μην ακούν τη μουσική που ακούτε εσείς, να μην έχουν την ίδια πολιτική άποψη με εσάς, να μην είναι ‘αντίγραφα’ δικά σας. Δημιουργήστε ήρωες στον αντίποδα αυτών που εκφράζετε, σκεφτόσαστε, αισθάνεστε, ονειρεύεστε. Ο συγγραφέας ζει εναντίον του εαυτού του».

Μισέλ, Διεθνής ΈκθεσηΒιβλίου